Αγαπητοί φίλοι και
αναγνώστες,
Ο μήνας Μάιος του τρέχοντος έτους αφιερούται στον διακεκριμένο Πρωτοψάλτη και Μουσικολόγο
Λεωνίδα Σύρκα. Με τεράστιο σεβασμό στην προσφορά του στην ιερή μας ψαλτική τέχνη παραθέτουμε
ένα σύντομο κείμενο για την ζωή και σταδιοδρομία του όπως κατεγράφη από τον
συγγραφέα και μαθητή του Φίλιππο Αθ. Οικονόμου.
Δημήτρης Χούπας
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΥΡΚΑΣ
(1923 - 2003)
Ο
Γεώργιος Σύρκας γεννήθηκε στην Κων/πολη το 1923 και από
μικρή ηλικία γαλουχήθηκε με τα νάματα της μουσικής τέχνης, αφού ο
πατέρας του υπήρξε διακεκριμένος μουσικοδιδάσκαλος και ψαλμωδός, ο
οποίος διετέλεσε, για ένα μικρό χρονικό διάστημα, και
τοποτηρητής Άρχοντας πρωτοψάλτης της Μ. του Χ. Εκκλησίας. Φυσικό
επομένως ήταν, δεδομένης και της ιδιαίτερης κλίσης του προς τη
μουσική και της καλλιφωνίας του, από μικρή ηλικία να ζυμωθεί με
τη λειτουργική μουσική της Εκκλησίας.
Πήρε τα πρώτα μαθήματα από τον πατέρα του, στον οποίο διετέλεσε και κανονάρχης. Σε ηλικία ένδεκα ετών (1934 ) ήλθε στην Αθήνα και σε ηλικία δεκατριών ετών (1936 ) ανέλαβε το ιερό αναλόγιο του δεξιού ιεροψάλτη στον Ι. Ν. της Αγίας Γλυκερίας στο Γαλάτσι. Από τότε αρχίζει η μεγάλη ψαλτική σταδιοδρομία του Γ. Σύρκα.
|
ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΑΚΟΥΣΜΑΤΑ |
 ΤΙΤΛΟΣ: Θεοτόκε
Παρθένε... Αρτοκλασίας.ΗΧΟΣ: Πλάγιος του Πρώτου. ΨΑΛΛΕΙ: Γεώργιος Σύρκας. 
(915ΚΒ)ΤΙΤΛΟΣ: Εις
το μνήμα σε επεζήτησεν...
Στιχηρό Αίνων.ΗΧΟΣ: Τρίτος. ΨΑΛΛΕΙ: Γεώργιος Σύρκας.
(906ΚΒ) |
Το 1939 αναλαμβάνει πρωτοψάλτης στον Ι. Ν. του Αγίου Διονυσίου Αρεοπαγίτου και στη συνέχεια, μετά την αποφοίτησή του από το Πανεπιστήμιο ( Οδοντιατρική Σχολή ) και την αποστράτευσή του, από το 1952 μέχρι το 1963 διαπρέπει ως πρωτοψάλτης στον Ι. Ν. Αγίου Κων/νου Ομονοίας. Κατόπιν, αφού έψαλε για τρεις μήνες στον Ι. Ν. Αγίου Σπυρίδωνος Παγκρατίου, αναλαμβάνει πρωτοψάλτης στον Ι. Ν. Αγίας Φιλοθέης όπου ψάλλει μέχρι το έτος 1970. Έπειτα ψάλλει για ένα χρόνο στον Ι. Ν. Αγίας Τριάδας Κεραμεικού για να αναλάβει τέλος πρωτοψάλτης και χοράρχης το 1971 στον Ι. Ν. Αγίας Τριάδας Αμπελοκήπων όπου έψαλε μέχρι το έτος 1982 οπότε αποχώρησε της ενεργού δράσης από το ιερό αναλόγιο.
Καλλίφωνος ψαλμωδός με ωραία εύστροφη και μοναδική σε λυγερότητα και πλαστικότητα φωνή, καθαρά συναισθηματική και μελωδική, με μια ιδιαιτερότητα που δεν τη συναντάς σε άλλες φωνές και η οποία, όταν έψαλλε, συγκινούσε τον ακροατή.
Έψαλλε με το ιδιάζον χαρακτηριστικό ψαλτικό ύφος των, εκτός του Πατριαρχικού Ι. Ναού, πρωτοψαλτών της γενέτειράς του, του οποίου θεωρείται ως ένας από τους λίγους γνήσιους εκπροσώπους του, αν και δεν έζησε στην Πόλη, και αναδείχτηκε ένας από τους διαπρεπέστερους πρωτοψάλτες της σύγχρονης εποχής.
Έχει στο ενεργητικό του πλούσια και πολυσχιδή δραστηριότητα στα ψαλτικά πράγματα, όχι μόνο της Αθήνας, αλλά και όλης της Ελλάδας. Έχει διατελέσει επί 18 χρόνια πρόεδρος της Συνοδικής Επιτροπής ακρόασης ιεροψαλτών και μέλος, επί σειρά ετών, του Δ. Σ. του ιδρύματος Βυζαντινής Μουσικολογίας. Ως μέλος του Δ. Σ. και κυρίως ως πρόεδρος για πολλά χρόνια του ΄΄Πανελληνίου Συνδέσμου Ιεροψαλτών Αθήνας΄΄ έχει να επιδείξει πλούσια και καρποφόρα δράση. Δραστήριος και δημιουργικός εργάστηκε άοκνα και αποδοτικά και από τη θέση αυτή πρόσφερε πολύτιμο έργο για τη βελτίωση της θέσης του ιεροψαλτικού κόσμου.
Ως μουσικοδιδάσκαλος δίδαξε την ψαλτική τέχνη σε πλήθος μαθητών του πολλοί από τους οποίους σήμερα είναι ονομαστοί πρωτοψάλτες και λαμπαδάριοι σε όλη την Ελλάδα.
Έχει ψάλει σε πολλές πόλεις της Ελληνικής επικράτειας σε πανηγυρίζοντες Ι. Ναούς έπειτα από πρόσκληση και απέκτησε πολλούς φίλους και θαυμαστές της ψαλτικής του τέχνης.
Ως χοράρχης Βυζαντινών χορών έχει δώσει πλήθος συναυλίες σε αίθουσες και Ι. Ναούς τόσο στην Αθήνα όσο και σε πολλές επαρχιακές πόλεις και έχει κάνει πολλές ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές. Έχει ηχογραφήσει πολλές κασέτες , ως χοράρχης βυζ. χορού και ως μονωδός, καθώς και cd.
Δόκιμος μελοποιός, έχει πλούσιο μελοποιητικό έργο ακολουθώντας πιστά την παράδοση. Το μελιποιητικό έργο του Γεωργίου Σύρκα, ογκώδες σε ποσότητα και ποιότητα, καλύπτει όλο σχεδόν το τελετουργικό τυπικό της Εκκλησίας μας. Έχει εκδώσει Αναστασιματάριο, Μεγάλη Εβδομάδα, Πεντηκοστάριο, Τριώδιο και, το θαυμαστότερο όλων, ένα επτάτομο έργο με τίτλο: «ΜΟΥΣΙΚΟΝ ΜΗΝΟΛΟΓΙΟΝ», το οποίο περιλαμβάνει μελοποιημένες τις ακολουθίες όλων των Αγίων για κάθε μήνα όλου του έτους με κάθε λεπτομέρεια. Έργο πολύτιμο για κάθε ψαλμωδό και μοναδικό, γραμμένο ολόκληρο με το χέρι, προκαλεί πράγματι το θαυμασμό. Στις πλούσιες και περιεκτικές σελίδες του έργου αυτού διακρίνει και διαπιστώνει κανείς τη βαθιά μουσική γνώση, το μεράκι, την πληρότητα, την μεθοδικότητα, το ζήλο, την υπομονή και την επιμονή, το μεγάλο πάθος για την υποβοήθηση και απάλυνση του επίμοχθου και κοπιώδους λειτουργήματος του ιερού ψαλμωδού, αλλά και την υποδειγματική ΄΄αρχιτεκτονική τάξη΄΄ και ΄΄δομή΄΄ του έργου. Το έργο αυτό έτυχε θερμότατης υποδοχής απ’όλους τους ψάλτες.
Σπουδαίος άνθρωπος, καλόκαρδος και ευγενής με εξαίρετο ήθος και αρετή και ακέραιο χαρακτήρα, ο Γεώργιος Σύρκας, ήταν πολύ αγαπητός και έχαιρε της εκτίμησης και της αγάπης, όχι μόνο των πολυπληθών μαθητών του, αλλά και όλου του ψαλτικού κόσμου.
Για το πολύτιμο έργο του, τη βαθιά του προσήλωση και πίστη στις παραδοσιακές μουσικές μας παρακαταθήκες, που εκφράζονται με μια αξιοθαύμαστη συνεχή και πλούσια προσφορά, πραγματικά αξιοσήμαντη και εθνωφελή, έχει λάβει πολλές τιμητικές διακρίσεις από φορείς, Ι. Μητροπόλεις, Δήμους και Συλλόγους, που επιβραβεύουν το σπουδαίο έργο του. Τις τελευταίες τιμητικές διακρίσεις έλαβε από το Σύλλογο Φίλων Βυζαντινής Μουσικής Αιγιαλείας και την Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών.
Ο Γεώργιος Σύρκας πέθανε στις 17 Οκτωβρίου 2003. Ελεύθερη πλέον η ψυχή του από τον επίγειο χιτώνα της, φτερουγίζει στο πάλευκο παλάτι της Θείας Βασιλείας, έχει προστεθεί στο Ιεροψαλτικό Πάνθεο που κοσμεί τα Ουράνια αναλόγια και συμψάλλει και συνυμνεί τη Δόξα του Θεού με τις παναρμόνιες ουράνιες Βυζαντινές μελωδίες που τόσο αγάπησε.
[Πηγή: Φίλιππος Οικονόμου]
ΠΑΛΑΙΟΤΕΡΕΣ ΠΡΟΣΘΗΚΕΣ
Copyright © 2003 [ Vocal Music by Dimitrios Houpas ]. All rights reserved